Het grootste probleem bij het bestrijden van het gedachtegoed dat pandora-herinneringen veroorzaakt, is dat bepaalde mythen zo diep in de collectieve kennis van de samenleving zijn verankerd, dat er ook in bepaalde wetenschappelijke artikelen onweersproken van wordt uitgegaan. Het is, voor leken op dit gebied, moeilijk om in te zien, dat de ene wetenschap nu eenmaal minder serieus genomen dient te worden dan de andere, omdat men het begrip ‘wetenschap’ nogal eens over één kam scheert. Bedenk echter, dat voor elke wetenschappelijke waarheid ook een wetenschappelijk tegengeluid bestaat. Denk aan de holocaustontkenning, de klimaat-discussie, het stralingsgevaar van WiFi en mobiele telefoons, Roundup.  Hoe nu één en ander te onderscheiden, zonder er domweg uit te kiezen welk inzicht je het meest bevalt, welk het beste in je straatje past?

​We hebben onder De therapeut en De therapie al op een aantal denkfouten gewezen, die een belletje moeten doen rinkelen. Ook bedreven wetenschappers vallen in hun enthousiasme wel eens voor deze ‘fallacy’s’, maar bij niet wetenschappelijk opgeleide personen zijn ze schering en inslag. En de geinteresseerde leek valt er eveneens makkelijk voor, omdat ze een appèl doen op zijn intuitieve gevoel voor logica en verbanden. 

​Een korte uiteenzetting is hier op zijn plaats. Ons denken wordt door cognitieve wetenschappers globaal onderscheiden in type I en type II denken. Dat zijn maar termen en er worden ook andere voor gebruikt. Type I zou je ‘intuitief’ kunnen noemen – en type II rationeel. Er is discussie over de vraag of type I daadwerkelijk evolutionair ouder is dan type II, maar dit doet voor het hedendaagse functioneren nauwelijks terzake: we beschikken over beide mogelijkheden.
Type I heeft ontegenzeggelijk voordelen bij snelle beslissingen, want het proces gaat veel vlugger. Als er een tegenliggende auto door een gevaarlijke inhaalmanoeuvre lijnrecht op je af komt stormen, kun je nu eenmaal de juiste route die je zou moeten nemen, gezien je eigen snelheid, niet in alle rust overwegen. Je gooit je stuur om, op hoop van zegen. 
Krijg je bij een natuurkundeproefwerk de vraag voorgelegd wat je als bestuurder het best zou kunnen doen, dan kom je misschien tot andere afwegingen. Je hebt alle tijd de verschillende mogelijkheden te berekenen en tot de beste handelswijze te besluiten. Maar het kost wel meer energie en daarom geven veel mensen in principe voorkeur aan een intuitieve denktrant. In het dagelijks leven is dat vaak de beste optie, maar wil je wetenschap bedrijven, moet je het niet bij intuitie laten. Dan moet je gaan uitzoeken of je intuitie klopt.

Het gevaar van veel wetenschappelijke mythes, is dat ze zo voor de hand liggen. Verdringen? Maar natùùrlijk duw je zaken weg die je niet onder ogen kunt zien! En zeker afschuwelijke gebeurtenissen, dat moet immers wel, om jezelf te beschermen? 
Of anders dissocieren. Als je als heel jong kind seksueel wordt bedreigd, natùùrlijk verzin je dan dat dit iemand anders overkomt, een ander klein meisje met een andere naam, die jouw angst en je pijn overneemt! En dat wordt een gewoonte, zodat je uiteindelijk een hele schoolklas van dit soort dubbelgangers hebt.

Er zijn heel wat mythes al lang en breed onderuit gehaald, maar ze blijven bestaan, ze zijn een onderdeel van ons sociale erfgoed geworden. Net als de axioma’s in de wiskunde worden mythes als deze als uitgangspunt genomen in wetenschappelijke publicaties door, meestal oprechte, onderzoekers, die zich niet realiseren dat ze hun theorieën op drijfzand bouwen. Je moet wel een scepticus zijn wil je deze algemeen aanvaarde waarheden of ‘sociale feiten’* nog aanvechten. En als je dit al doet kun je emotionele reacties verwachten. Je kunt niet slag of stoot de bodem onder iemands wereldbeeld weghalen.

In deze sectie willen we dat toch proberen, om u argumenten in handen te geven, al was het alleen maar voor uw eigen gemoedsrust en om in kleine kring te gebruiken. Want al neem je kennis van deze feiten, die we vanwege de recente bijbetekenis niet ‘alternatief’ willen noemen, je moet theoretisch goed onderlegd zijn wil je standhouden in een discussie erover. En daarvoor gaat deze site niet diep genoeg.