24 mei 2021
Identiteit is een tamelijk stabiel fenomeen. Dat wil echter niet zeggen dat het zich in de loop van een leven niet aanpast aan veranderende inzichten of omstandigheden. Soms gaat die aanpassing vloeiend en geleidelijk, soms is er een identiteitscrisis of rite de passsage nodig om het schip wat bij de sturen.
Eén van de periodes die vraagt om een bijstellen van de identiteit – in het licht van nieuwe relaties en verantwoordelijkheden – is de jong volwassenheid. Dit maakt twintigers en jonge dertigers extra kwetsbaar voor de wenkingen en verleidingen van een ‘false identity’. Ze kunnen in deze fase met zekere afstand op hun jeugd kunnen terugkijken. Het heelal waarin ze in hun jeugd vertoefden, blijkt er één van de velen te zijn – en elk is anders!
Deze cultuurshock kan er toe leiden dat het eigen gezin van herkomst in ongunstige zin wordt vergeleken met de nieuwe maatschappelijke lagen waartoe men hoort. Het is minder hartelijk dan fam. X, minder geschoold dan fam. Y, of heeft slechte sociale manieren in vergelijking met Z. Kun je je er nog wel geheel of gedeeltelijk mee identificeren? En zo niet, wie ben je dan los daarvan?
Hieronder noemen we wat fases op, die in het proces naar de formatie een false identity kunnen optreden. Wij noemen het resultaat van dit proces met reden een ‘false identity’, omdat het gaat om een geheel herzien levensverhaal, waarbij het oorspronkelijke totaal overschreven werd.
- Aanvankelijke identiteitsverwarring of crisis, mogelijk gepaard gaande met andere psychische of fysieke problemen.
- De hieruit voortvloeiende behoefte orde te scheppen in de interne chaos. Het waarom en het waartoe te begrijpen.
- Een vermoeden hebben van de richting, waarin de oplossing moet worden gezocht. Dit kan hetzij de jeugd zijn, ofwel een vorig leven, alien abduction of zelfs een bijna dood ervaring (NDE).
- Hulpvraag bij een therapeut of counselor die zijn sporen heeft verdiend in het betreffende gebied.
- Alternatieve mogelijkheden worden daarom niet geëxploreerd.
- Cliënt en therapeut gaan op zoek naar ‘aanwijzingen’. Deze ontlenen ze aan zeer diverse zaken: een droom, de wijze waarop de therapeutische relatie wordt ervaren door cliënt en therapeut **, een emotionele uitbarsting, een lichamelijk probleem. Ook voor deze ‘aanwijzingen’ worden geen alternatieve explicaties gezocht.
- Uiteindelijk ontstaat uit bijdragen van zowel therapeut als cliënt een levensverhaal dat past als een handschoen.
- Het narratief staat de cliënt helder voor ogen – tot in alle sensorische details – en kent niet de rafelranden die andere autobiografische terugblikken eigen zijn.
- De omarming van de gloednieuwe identiteit heeft veel weg van een bekering en gaat soms gepaard met een coming-out.
- In levensverhalen is het niet ongebruikelijk dat de hoofdpersoon er een centrale plaats inneemt. In de fictieve verhalen, echter, maken zijn herinneringen hem/haar tot een zeer uitzonderlijk mens. Hetzij ze is in het verleden een bekende historische figuur geweest (zie video), ofwel aliens kozen juist HAAR of ze vervult als overlever de rol van een held in een gepolariseerde strijd tussen goed en kwaad.
- Als resultaat ontberen de verhalen elke nuance. In het geval van overlevers, bijvoorbeeld, ontbreken herinneringen aan fijne momenten, of een visie op ‘de mens achter de daders’, ten ene male.
- De complete turn-over van de identiteit en de alles-of-niets mentaliteit die daarmee gepaard gaat, drijft een wig in sociale contacten, waartoe ook de ouders, bredere familie of de partner kunnen behoren. Niet zelden functioneert de nieuwe identiteit ook niet meer op het werk.
*https://youtu.be/PxsC-TGAwsQ
**Het wederzijds ‘overdragen’ van gevoelens en emoties. Kritiek van de patiënt op de therapeut wordt bijvoorbeeld geframed als voortkomende uit oude hechtings-problematiek. Het resultaat is dat het de cliënt aan mogelijkheden ontbreekt het therapeutisch proces om te buigen of bij te sturen: alle huidige gevoelens worden geinterpreteerd als een verhulde boodschap uit vroeger tijden
.