27 juli 2022

WIJDVERBREIDE MYTHES LIJDEN VAAK AAN DEUTUNGSMONISMUS.

« Per slot van rekening is de menselijke ziel nu eenmaal zo ingesteld, dat eerder de schijn dan de werkelijkheid haar imponeert »
Erasmus (1511) Lof der Zotheid.

Niemand is ongevoelig voor een simpel idee dat alles, of veel, verklaart. Een idee dat zich kenmerkt door wat de Duitsers ook wel ‘Deutungsmonismusʼ noemen.

Zo proberen theoretische fysici al bijna een eeuw lang verschillende fundamentele theorieën, zoals de relativiteits-theorie en de kwantummechanica, met elkaar in overeenstemming te brengen. Daartoe bedachten ze de snaar-theorie, maar je zou misschien beter van een model kunnen spreken.

We hebben niet de illusie hieraan inhoudelijk een bijdrage te kunnen leveren, maar kunnen over het algemeen wel stellen dat je ‘een theorie voor allesʼ met de nodige argwaan tegemoet moet treden. De pogingen die er tot nu toe zijn gedaan bleken een theorie van niks te zijn. Om binnen de theoretische fysica te blijven: het is onmogelijk de snelheid van een deeltje en de positie ervan tegelijkertijd exact vast te stellen.* Dat zou bij zogenaamde unificatie-theorieën te denken moeten geven.

In ons nog te schrijven boek een paar voorbeelden van Deutungsmonismus, zoals het gospel van de Scientologykerk : Dianetics. Dit is voor ons vooral interessant, omdat het één van de voorlopers van de huidige RMT (recovered memory therapy) is en opvallende overeenkomsten vertoont met het door RM-adepten gebruikte concept ‘lichaamsherinneringenʼ.

Hubbard, de stichter van de sekte, liet zich kennelijk inspireren door psychologisch fysioloog Lashley, die in de 30er, 40er en 50er jaren van de vorige eeuw op zoek ging naar permanente localiseerbare geheugensporen in de hersenen van ratten. Dat het geheugen geen sporen, door hem ‘engramsʼ genoemd, vastlegt zullen we in hoofdstuk 7, ‘Speak, memory!’ van ons boek laten zien. Maar Lashley kwam daar pas achter na bijna 30 jaar noeste arbeid en een hele hoop verminkte ratten, waarvan hij elke keer een stukje hersenweefsel afpelde, zonder dat hun vermogen de weg in een labyrinth te vinden totaal verdween.

Die onvindbare engrammen nu, zijn volgens het vuistdikke werk van Hubbard de oorzaak van alle menselijke problemen. Hij gaat de concurrentie aan met de psychiatrie van die jaren, die hij, niet geheel ten onrechte, inwrijft dat ze electroshocks en andere draconische middelen gebruikt, terwijl het een fluitje van een cent is iemand onder hypnose de inhoud van zijn engrammen, die vaak teruggaat tot de tijd dat hij nog een afzonderlijke ei- en zaadcel was, woordelijk te laten aflezen.

De resultante zou een mens zijn van een ongehoorde evenwichtigheid, zoals je die niet zomaar in het wild tegenkomt. Dianetics heeft om z’n simpele oplossing voor alle problemen op veel mensen diepe indruk gemaakt en het gedachtegoed heeft ook buiten de Scientology-aanhangers een dusdanige
invloed, dat er met enige regelmaat psychiatrische stukken verschijnen in wetenschappelijke tijdschriften die pogen de dianetische engrammen te debunken.

*https://nl.wikipedia.org/wiki/Onzekerheidsrelatie_van_Heisenberg