17 september 2022

Om te begrijpen waarom een correlatie niet gelijk staat met een causaal verband, hoef je alleen maar even op de volgende link te drukken: https://www.tylervigen.com/spurious-correlations

Dit in het achterhoofd houdende, hierbij de redenering van Hoogleraar Cognitieve Psychologie Mariska Kret (vrij vertaald):

Als bij twee mensen die elkaar kort ontmoeten de hartslag synchroon gaat lopen, is de kans groot dat ze elkaar nog eens willen ontmoeten. Zo zie je maar dat zo’n beslissing niet rationeel is, dat wij gedreven worden door datgene waar we geen controle over hebben.

Deze uitspraak roépt om commentaar! Om te beginnen wordt er kennelijk vanuit gegaan dat gevoel en verstand, lichaam en geest – los van elkaar staan. In een commentaar op Bessel van der Kolk hebben wij eens opgemerkt dat het lijkt of hij het over mensen heeft, die net onder de guillotine vandaan komen. In Zomergasten sprak hij in termen van ‘het hoofd, dat weet dat er een trauma is’, waar ‘het lichaam daarvan nog niet op de hoogte is’.

Maar kop en staart zijn intiem met elkaar verbonden. Via zenuwen. Via boodschappermoleculen. Je kunt ze eenvoudigweg niet behandelen alsof ze geen weet hebben van elkaar. Descartes met z’n dualistische opvattingen over res extensa (het lichaam) en res cogitans (het bewustzijn/de geest) blijkt echter nog een grote invloed uit te oefenen op het populair-wetenschappelijke denken.

Wie zegt dat de synchroon lopende hartslagen de OORZAAK zijn van een positieve beslissing? Zou het feit dat men zich wederzijds aangetrokken voelt er niet toe kunnen leiden dat men onderling op elkaar in-tunet? Of dat de één zich op de ander afstemt – en niet zozeer andersom?

Suggestie: Misschien ook eens de HRV (heart rate variability) in oogschouw nemen? Volgens Bessel van der Kolk en zijn meute is die van belang voor de afstemming van het hart, in z’n metafysische betekenis, op de hersenen. Daarzit vast nóg een IG-Nobelprijs in!